tekst: Magdalena Gorgol-Rzepecka
Ta niezwykła historia ma swój początek w 1991 roku, kiedy polski lekarz urodzony w Lublinie rozpoczyna staż w zakresie chirurgii w szpitalu w Nowym Jorku i…
New York Downtown Hospital to jedna z najbardziej zasłużonych dla miasta instytucji. Szpital położony jest na Manhattanie, nieopodal Mostu Brooklińskiego. Tutaj swoją medyczną karierę rozpoczynał Henryk Cioczek. W trakcie stażu okazało się, że założycielką tego miejsca była jedna z pierwszych w Ameryce praktykujących kobiet lekarzy, urodzona w Berlinie córka polskich emigrantów Maria Zakrzewska. Szpital ten założyła wraz z dr Elizabeth Blackwell, pierwszą kobietą w Ameryce, która ukończyła studia medyczne.
Henryk Cioczek jest autorem kilku książek, w których opowiada o swojej karierze lekarskiej i naukowej w USA oraz o historii i dramatycznych losach Polaków i Żydów, a także swojej rodziny podczas II wojny światowej (m.in. Stażysta Bellevue Hospital New York, Biskup w pasiaku, Polska Jerozolima – historia przetrwania). Historia Marii Zakrzewskiej zainspirowała go do napisania scenariusza.
I tutaj ta fascynująca historia ma swoją kontynuację na deskach teatralnych. Dodajmy, lubelskich deskach teatralnych.
Adaptacją tekstu Cioczka zajęli się aktorzy Teatru Panopticum, działającego pod kierownictwem Mieczysława Wojtasa w Młodzieżowym Domu Kultury „Pod Akacją” w Lublinie. Do współpracy zaprosili również koleżanki i kolegów z wcześniejszych lat, którzy obecnie zawodowo już zajmują się teatrem i muzyką.
Tak powstał spektakl „Zwycięstwo kobiet”. Opowiada on o losach polskich kobiet lekarek, które na emigracji w połowie XIX wieku jako pierwsze w historii USA rozwijają lecznictwo i medyczną działalność naukową za oceanem, udowadniając wielki jak na tamte czasy heroizm, zawodową determinację i niezależność płci w nieustannej walce o przetrwanie ich idei. Zakładają one pierwszy w Ameryce (i na świecie) szpital zarządzany, finansowany i obsługiwany przez kobiety lekarzy. Angażują się także w walkę o równouprawnienie w medycznej profesji oraz w dziedzinie właściwej opieki lekarskiej nad kobietami i dziećmi. Spektakl Teatru Panopticum przekłada tę niezwykłą historyczną opowieść na znaki teatralne i metaforyczne obrazy, nadając jej współczesne brzmienie.
Polsko-amerykańskie akcenty „Zwycięstwa kobiet” sprawiły, iż spektakl ten będzie prezentowany już w listopadzie br. na jubileuszowej XX edycji International Chopin & Friends Festival w Nowym Jorku, na który Teatr Panopticum zaproszony został przez New York Dance & Arts Innovations. Patronem honorowym festiwalu i współorganizatorem jest Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Nowym Jorku.
Dzięki Henrykowi Cioczkowi i jego zaangażowaniu w promocję polskiej kultury i polskich artystów w Stanach Zjednoczonych spektakl będzie również kilkukrotnie prezentowany dla amerykańskiej Polonii.
Good morning, New York!!!
Teatr Panopticum został założony w 1985 r. przez Mieczysława Wojtasa. W ciągu lat wypracował sobie wysoką pozycję artystyczną o znaczących walorach edukacyjnych i wychowawczych. Uczestnikami teatru są głównie licealiści, a także studenci, którzy zdobywają tu swoje pierwsze teatralne doświadczenia i warsztat aktorski. Wielu z nich zostało znanymi aktorami, reżyserami i krytykami teatralnymi w Polsce i za granicą, współpracując z różnymi teatrami, filmem, radiem oraz telewizją. Teatr Panopticum zrealizował ponad 70 spektakli, jest laureatem wielu ogólnopolskich i międzynarodowych nagród, otrzymanych na prestiżowych konkursach i festiwalach.
„Zwycięstwo kobiet”
Premiera spektaklu w Nowym Jorku: 17 listopada 2018 r.
Autor: Henryk Cioczek
Adaptacja tekstu: zespół
Reżyseria: Mieczysław Wojtas
Muzyka i przygotowanie wokalne: Piotr Tesarowicz
Obsada: Aleksandra Radwan, Katarzyna Osiak, Magdalena Gorgol-Rzepecka, Aleksandra Palczewska, Karolina Hasiec, Jakub Oszust, Bartłomiej Wiater, Emil Janczak
Partnerami realizacji projektu teatralnego i prezentacji podczas International Chopin &Friends Festival w Nowym Jorku są Instytut Adama Mickiewicza w Warszawie oraz Miasto Lublin.
Foto Marcin Lisowski
