Na początku listopada odbyła się lubelska premiera spektaklu „Sprawiedliwi” Teatru Panopticum Młodzieżowego Domu Kultury „Pod Akacją”. A już w najbliższą sobotę zespół zagra podczas jubileuszowej XXV edycji Międzynarodowego Festiwalu Chopin & Friends w Nowym Jorku.
Teatr Panopticum Młodzieżowego Domu Kultury „Pod Akacją” w Lublinie został już po raz drugi zaproszony przez New York Dance & Arts Innovations do udziału w festiwalu, który odbędzie się w Nowym Jorku. Pierwszą teatralną podróż do USA zespół odbył w roku 2018, prezentując z dużym powodzeniem spektakl „Zwycięstwo kobiet” o dwóch polskich lekarkach, które jako pierwsze kobiety założyły w Ameryce szpital położnych.
Tym razem Teatr Panopticum zrealizował spektakl „Sprawiedliwi”. Opowiada on o relacjach polsko-żydowskich i cierpieniu obu narodów podczas II Wojny Światowej oraz bohaterskiej postawie lubelskich rodzin Szyszkowskich i Cioczków ratujących Żydów od niemieckiej zagłady, uznanych za Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W spektaklu przewija się również wątek lubelskiego biskupa Władysława Gorala – męczennika, błogosławionego, więzionego na Zamku Lubelskim, później straconego w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen w 1945 roku, spokrewnionego z rodziną Cioczków.
– Spektakl nie jest dokumentalnym zapisem zdarzeń lecz teatralną wizją czasów okrutnych, odhumanizowanych, niewyobrażalnie nieludzkich, ale też czasów pięknych ludzi i dobrych serc. W kształcie scenicznym cierpienie człowieka walczącego o przetrwanie uzyskuje szerszy metaforyczny
wymiar, wzbogacony poetyckim obrazem, teatralną narracją, muzyką i śpiewem. Mamy nadzieję, że taka forma uruchomi w naszych widzach głębsze pokłady wyobraźni – mówi Mieczysław Wojtas,
założyciel, kierownik artystyczny i reżyser Teatru Panopticum.
Spektakl „Sprawiedliwi” został zrealizowany na podstawie sztuki teatralnej Henryka Cioczka „Wielcy Sprawiedliwi”. Autor sztuki jest polskim lekarzem, zamieszkałym od wielu lat w Nowym Jorku, promującym polską kulturę i artystów oraz rodzinny Lublin w środowisku polonijnym i amerykańskim. Henryk Cioczek jest także autorem kilku książek opowiadających o swojej karierze lekarskiej i naukowej w USA oraz o historii i dramatycznych losach Polaków i Żydów, a także swojej rodziny
podczas II wojny światowej(m.in. Stażysta Bellevue Hospital New York, Biskup w pasiaku, Polska Jerozolima – historia przetrwania).
W spektaklu zagrali zarówno młodzi aktorzy Teatru, jak również jego wychowankowie, którzy obecnie są już zawodowymi aktorami, studentami akademii teatralnych lub pracują w branżach kreatywnych.
Spektakl „Sprawiedliwi” będzie prezentowany 18 listopada podczas XXV International Chopin & Friends Festival w Nowym Jorku. Organizatorem wydarzenia jest New York Dance & Arts Innovations. Patronem honorowym festiwalu i współorganizatorem jest Konsulat Generalny Rzeczypospolitej
Polskiej w Nowym Jorku. Zaplanowano również występ aktorów Panopticum w konsulacie.
Partnerami realizacji projektu teatralnego i prezentacji podczas XXV International Chopin&Friends Festival w Nowym Jorku są Instytut Adama Mickiewicza oraz Miasto Lublin.
Teatr Panopticum Młodzieżowego Domu Kultury „Pod Akacją” w Lublinie rozpoczął swoją działalność artystyczną i edukacyjną w 1984 roku, dokładnie za rok będzie świętował jubileusz 40-lecia. Skupia głównie młodzież licealną oraz studencką. Prowadzi szeroko pojętą edukację teatralną; młodzież poznaje warsztat aktorski, pogłębia wiedzę o teatrze, realizuje spektakle i widowiska sceniczne oraz wzbogaca kulturę teatralną Lublina. W Panopticum swoją edukację teatralną zaczynały dziesiątki znanych obecnie ze sceny, ekranu, telewizji i radia aktorów, reżyserów a także scenografów. Teatr ten nazywany jest „lubelską kuźnią talentów”, wypuszcza w świat utalentowaną młodzież, tworzy na wysokim poziomie młodzieżową kulturę teatralną Lublina i daleko poza nim. Zrealizował ponad 80 spektakli i widowisk teatralnych. Jest laureatem najwyższych nagród zdobywanych na prestiżowych konkursach i festiwalach w Polsce i zagranicą. Odbył wiele artystycznych podróży po Europie, w roku 2018 uczestniczył w XX International Chopin & Friends Festival w Nowym Jorku.
Założycielem i twórcą Teatru Panopticum jest Mieczysław Wojtas – reżyser i pedagog kierujący nim od początku do chwili obecnej. Od 14 lat z teatrem współpracuje Piotr Tesarowicz – kompozytor, autor muzyki i aranżacji wokalnych do niemal wszystkich spektakli.
S P R A W I E D L I W I
Premiera spektaklu w Nowym Jorku: 18 listopada 2023 r.
autor: Henryk Cioczek
adaptacja: zespół
reżyseria: Mieczysław Wojtas, Oskar Rybaczek
muzyka i przygotowanie wokalne: Piotr Tesarowicz
wizualizacja: Jakub Oszust
sceny filmowe: Adrian Tarnowski
występują: Magdalena Gorgol-Rzepecka, Natalia Dyjak, Oskar Rybaczek, Emil Janczak, Jakub
Kalinowski, Michał Bielawski, Jakub Oszust, Michał Niczyporuk, Grzegorz Popiołek