Kompleksowy program dedykowany seniorom – jeden z pierwszych w Polsce, usługi asystenckie, telewsparcia, opieki wytchnieniowej, programy profilaktyczne i projekty społeczne, a także budowa licznej sieci placówek pobytu całodobowego i dziennego dla osób starszych, chorych i z niepełnosprawnościami. 10 ostatnich lat to w Lublinie czas intensywnego rozwoju i wdrażania nowych usług społecznych. W latach 2010-2020 na pomoc społeczną przeznaczono 3 mld zł.
– Bez wątpienia miniona dekada w Lublinie to czas dobrze wykorzystanych szans, możliwości i potencjałów w trosce o dobro wszystkich mieszkańców. Dziś z dumą możemy powiedzieć, że jesteśmy miastem dobrych praktyk. Z naszych rozwiązań, wysokiego standardu i różnorodności usług, wiedzę i przykład czerpią teraz inni. Chętnie dzielimy się naszym doświadczeniem nie tylko w kraju, ale też na arenie międzynarodowej. Za nasze działania i rozwiązania oraz za prowadzoną politykę społeczną, Lublin jest stale nagradzany przez różne instytucje i organizacje – mówi Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin.
– Kiedy dziesięć lat temu wytyczaliśmy kierunki niezbędnych zmian i działań w sferze szeroko rozumianej polityki społecznej, wiele spośród ówcześnie rodzących się pomysłów nie funkcjonowało jeszcze w aspekcie prawnym. Nie mieliśmy też przykładów stosowanych w innych miastach. Dlatego jako samorząd nie raz musieliśmy wykazać się ogromną otwartością nie tylko na potrzeby i oczekiwania mieszkańców, ale także na eksperymentowanie i wdrażanie nowatorskich rozwiązań. Wymagało to odwagi, podejmowania nierzadko trudnych decyzji, umiejętności planowania. Dzięki sprawnemu wykorzystaniu środków pochodzących z budżetu Miasta, jak też pozyskaniu funduszy zewnętrznych do realizacji wielu projektów i przedsięwzięć udało się stworzyć w Lublinie nową infrastrukturę społeczną, jak i zwiększania dostępu do bardzo oczekiwanych przez mieszkańców różnorodnych usług czy wydarzeń – mówi Monika Lipińska, Zastępca Prezydenta Miasta Lublin ds. społecznych.
Miasto Lublin szczególną troską i zainteresowaniem otacza osoby i rodziny w trudnych sytuacjach. Działania na rzecz mieszkańców i rodzin w potrzebie opierają się na dbałości o wysoką jakość pracy służb społecznych. Stąd kilka lat temu w Lublinie zostały wprowadzone i są stale rozwijane usługi asystenckie, oferujące szeroki zakres wsparcia specjalistycznego, psychologicznego i pedagogicznego dla całych rodzin i osób indywidualnych. Miasto rozwija i podnosi standardy placówek pieczy zastępczej, podejmuje też działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie i sytuacjom kryzysowym. W latach 2010-2020 na świadczenia opiekuńcze i fundusz alimentacyjny, składki ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego, zasiłki oraz dodatki Miasto przeznaczyło 1,6 mld zł, a na wsparcie dla rodzin zastępczych 70 mln zł. Na innowacyjne projekty w obszarze pomocy społecznej przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu przeznaczono 40 mln zł, w tym ponad 31 mln zł środków zewnętrznych.
Obszarem kształtowanym praktycznie od początku w Lublinie było wsparcie i aktywizacja najstarszych mieszkańców. Opracowanie jednego z pierwszych w Polsce programu działań dedykowanego seniorom zaktywizowało mieszkańców i zapoczątkowało serię kolejnych pomysłów, inicjatyw i przedsięwzięć w ramach solidarności międzypokoleniowej. Lokalny system nowoczesnych usług senioralnych oparty został przede wszystkim na aktywnym udziale samych seniorów. Powstały nowe centra dziennego pobytu, kluby seniora w dzielnicach, uruchomiono punkty opieki domowej oferujące m.in. dowóz posiłków, wdrożono innowacyjne projekty takie jak Lublin Strefa 60+, program SOS dla Seniora czy też bezpłatne przejazdy komunikacją miejską dla osób 65+.
W zakresie wsparcia osób potrzebujących, za jeden z głównych priorytetów od początku uznano prymat opieki środowiskowej nad instytucjonalną. Dzięki takiemu podejściu uruchomionych zostało wiele placówek o charakterze dziennego pobytu dla osób w różnym wieku i z różnymi niepełnosprawnościami, w tym dla osób z autyzmem, niepełnosprawnościami sprzężonymi, z chorobą Alzheimera, ale także szereg miejsc aktywizujących osoby starsze, w tym kluby, świetlice i ośrodki dzienne. Dzięki pilotażowej usłudze opieki wytchnieniowej, Miasto wspomaga także opiekunów i rodziny osób zależnych. Na działalność placówek stacjonarnych i dziennych ośrodków wsparcia przeznaczono ponad 250 mln zł.
Lublin jako jeden z pierwszych samorządów wdrożył usługę asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej, która do dziś jest realizowana zarówno z budżetu Miasta, jak też w ramach projektów finansowanych ze środków zewnętrznych. Usługą objęto zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci potrzebujące takiej pomocy. Mieszkańcom niesamodzielnym, wymagającym opieki zapewniono dostęp do usług opiekuńczych także w porze nocnej i w dni świąteczne oraz rozszerzono ofertę pomocy poprzez dowożenie posiłków do domów.
Wprowadzono cieszącą się dużą popularnością mieszkańców usługę teleopieki „SOS dla Seniora”, polegającą na całodobowym monitoringu bezpieczeństwa osób starszych. Najstarszych mieszkańców Lublina w ramach projektu Telewsparcia objęto również wsparciem psychologicznym.
U podstaw realizowanych działań leży nadrzędny cel, jakim jest wspieranie rodzin. Bardzo ważne jest stałe rozwijanie sieci placówek edukacyjnych oraz miejsc opieki dla dzieci do lat 3. Dzięki dofinansowaniu z budżetu miasta miejsc w placówkach niepublicznych powstało wiele nowych żłobków i klubów dziecięcych. Cały czas Miasto rozbudowuje infrastrukturę o własne nowoczesne placówki – w 2013 i 2018 roku powstały dwa nowe duże miejskie żłobki, jak też podnosi standardy pracy we wszystkich miejskich żłobkach. Na przestrzeni 10 lat powstało łącznie 2400 nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3. Od 2015 roku w lubelskich żłobkach powstało także 65 miejsc dla dzieci z niepełnosprawnościami. Lubelscy rodzice zostali zwolnieni z opłat za pobyt dzieci z niepełnosprawnościami w żłobkach. W roku 2017 r. utworzono kolejną specjalistyczną placówkę edukacyjną dla uczniów ze spektrum autyzmu.
Lublin był jednym z pierwszych samorządów, który w 2012 r. wprowadził Lubelską Kartę Dużej Rodziny oraz Lubelską Kartę Seniora w 2015 r. Miasto dba o zdrowie mieszkańców, obejmując systemem szczepień zarówno dzieci, jak i dorosłych. Realizuje bardzo szeroki zakres programów i działań prozdrowotnych o charakterze profilaktycznym.
Miasto dba także o wysoki standard oraz dostępność miejsc w placówkach całodobowych – rozbudowuje i modernizuje infrastrukturę domów pomocy społecznej, rozwija sieć mieszkań chronionych. W Lublinie powstał pierwszy w regionie nowoczesny, specjalistyczny oddział całodobowego pobytu dla 25 osób z chorobą Alzheimera i zaburzeniami pamięci. Wdrażana jest opieka całodobowa w nowych, przyjaznych ośrodkach o charakterze rodzinnych domów opieki oraz nowym ośrodku z miejscami całodobowymi, w tym miejscami w formie opieki wytchnieniowej. W latach 2010-2020 na działania wspierające Miasto przeznaczyło ok. 1 mld zł, w tym ponad 2 mln zł wsparcia na opiekę hospicyjną i paliatywną.
Inną, bardzo ważną placówką z punktu potrzeb rodziców dorosłych dzieci z niepełnosprawnościami jest nowo wybudowane Centrum aktywności z mieszkaniami wspomaganymi dla łącznie 50 osób z niepełnosprawnością intelektualną.
By wspierać aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym, szczególnie mieszkańców w trudniejszej sytuacji materialnej, wprowadzony został system ulg i zniżek w zakresie dostępu do kultury, sportu, a także komunikacji miejskiej, gdzie z ulgowych lub bezpłatnych przejazdów korzystają różne grupy osób. 3 mln zł przeznaczono na bezpłatne przejazdy dla blisko 35 tys. dzieci i młodzieży rocznie. 3,9 tys. rodzin objęto programem „Rodzina Trzy Plus”, a w ramach Programu „Lublin Strefa 60+” wydano 20 tys. Lubelskich Kart Seniora.
Miasto Lublin jest organizatorem wielu konkursów i wydarzeń o tematyce społecznej – Lubelskich Dni Seniora, Targów Aktywności Osób z Niepełnosprawnością czy też Gali „Aktywni z Lublina”, połączonej z konkursem promującym aktywność osób z niepełnosprawnością. Promuje i nagradza Miejsca Przyjazne Seniorom. Przy organizacji większości tych działań współpracuje z partnerami społecznymi, organizacjami pozarządowymi, instytucjami, placówkami medycznymi i naukowymi. Współpraca odbywa się także poprzez funkcjonowanie społecznych ciał doradczych Prezydenta (Rada ds. Seniorów, Rada ds. Osób Niepełnosprawnych, Rada Rynku Pracy czy Forum Kobiet Lublina).
Dzięki współpracy z prężnie działającymi i wspieranymi przez Miasto organizacjami pozarządowymi w Lublinie został wypracowany pełny system wsparcia osób po kryzysach psychicznych – od usług środowiskowych, przez ośrodki wsparcia dziennego, po mieszkania chronione i hostel. Także w zakresie działań na rzecz osób bezdomnych, we współpracy z organizacjami pozarządowymi utworzono szereg placówek zapewniających pomoc, w tym ośrodek z usługami opiekuńczymi. Organizacje pozarządowe w oparciu o otwarte konkursy ofert otrzymują środki finansowe na prowadzenie placówek i świetlic terapeutycznych, organizację imprez i wydarzeń o charakterze integracyjnym, są też realizatorami usług opiekuńczych.
Organizacje to nieoceniony partner samorządu w działaniach społecznych, dlatego wspierając aktywność mieszkańców i zachęcając do tworzenia kolejnych stowarzyszeń, w 2012 r. na społecznej mapie Lublina powstało Lubelskie Centrum Aktywności Obywatelskiej, miejsce szczególnie ważne dla aktywizacji, współpracy i wsparcia lubelskich organizacji pozarządowych działających w sferze społecznej.
Polityka społeczna Miasta to również wsparcie rynku pracy. W ostatnich dziesięciu latach w Lublinie powstało 77 tys. nowych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej, a ponad 60 tys. osób skorzystało z bezpłatnych porad eksperckich udzielanych w Miejskim Urzędzie Pracy. W latach 2010-2020 na przeciwdziałanie bezrobociu przeznaczono 300 mln zł, w tym ponad 82 mln zł na jednorazowe dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej.
Źródło: Biuro prasowe UM Lublin