„Puste miejsce przy stole” to nie jest kolejna książka o uchodźcach. To opowieść o tym, jak my sami radzimy sobie z pustym miejscem. To sześć bardzo indywidualnych opowieści o zetknięciu się ze światem, który się zawalił, z uchodźcami, o których tyle już przeczytaliśmy, obejrzeliśmy i usłyszeliśmy, z uchodźcami, których się boimy tak, jak boimy się czasem niezapowiedzianych gości. Premiera 16 grudnia w Domu Słów.
Na spotkaniu premierowym,które odbędzie się 16 grudnia o 18:00 w Domu Słów, o procesie powstawania książki opowiedzą jej autorki. Będzie z nami także Iwona Chmielewska. Chcemy, by to spotkanie stało się okazją, by dowiedzieć się więcej o uchodźstwie i przełamać własny strach. To także zaproszenie do wspólnego stołu i wspólnego szukania odpowiedzi na pytanie: Co możemy zrobić z naszym pustym miejscem przy stole? Spotkaniu towarzyszyć będzie wystawa oraz publikacja “Inny Dom”, będąca zapisem rozmów z cudzoziemcami mieszkającymi w Lublinie i na Lubelszczyźnie.
Książka „Puste miejsce przy stole” powstała w ramach Pracowni Książki Nieobojętnej i programu Inny Lublin realizowanego w Domu Słów. Prace nad książką trwały niemal pół roku. Do jej stworzenia zaprosiliśmy sześć młodych artystek, które najpierw odbyły dwutygodniowe warsztaty pod opieką uznanych autorek: twórczyń nagradzanych na całym świecie picture booków Iwony Chmielewskiej i Joanny Concejo, lingwistki dr Magdaleny Sikorskiej oraz poetki Justyny Bargielskiej.
Ważnym elementem warsztatów była wizyta w Ośrodku dla Cudzoziemców w Bezwoli, gdzie młode autorki mogły spotkać się z uchodźcami. Ponadto w ramach warsztatów odbyły się spotkania z wolontariuszami pomagającymi uchodźcom (Centrum Wolontariatu) oraz społecznymi aktywistami (m. in. z ks. Alfredem Wierzbickim czy prof. Jerzym Bartmińskim).
Autorkami picture booka „Puste miejsce przy stole” są:
- Małgorzata MAUKO Korczak,
- Joanna Ambrozja Lewandowska,
- Marta Tomiak,
- Dasza Voronina,
- Karolina Jeske,
- Ada Augustyniak.
„Puste miejsce przy stole” to sześć niezależnych, graficznych opowieści o radzeniu sobie z tematem uchodźstwa. Opowiadają o głębokiej chęci pomocy, współczuciu, ale też o wyparciu i strachu. Prezentacje poszczególnych autorek są niezwykle osobiste; chętnie sięgają do swoich własnych doświadczeń życiowych, jednak w kręgu ich inspiracji znalazły się też dziecięce rysunki z czasów II wojny światowej czy wiersz Barańczaka „Jeżeli porcelana, to wyłącznie taka”.
Autorki zdają sobie sprawę, że nawet najdoskonalsza Książka Nieobojętna nie jest w stanie pomóc ludziom, którzy przez wojnę stracili dorobek całego życia, zdrowie i najbliższych członków rodzin, a teraz szukają schronienia. Może jednak pomóc nam samym przełamać niechęć, wynikającą ze strachu przed Innym.
Alina Bąk, koordynatorka projektu, o książce:
W Lublinie, przy wspólnym stole, w sierpniu 2016 roku, spotkało się kilka kobiet. Każda z nich była nieobojętna, każda z nich chciała stworzyć książkę o odrzuceniu, samotności, o uchodźstwie. W Pracowni Książki Nieobojętnej przekazywały sobie talerzyk myśląc o tych, którzy opuścili swoje domy w poszukiwaniu normalnego życia. Wtedy zrodził się pomysł, że to właśnie stół i sytuacja wspólnego przy nim siedzenia jest tym, co jest istotne i że to on będzie tematem tej książki. Czy wspólne tworzenie książki nieobojętnej może ratować komuś życie, czy zmienia świat na lepsze, czy może zmienia nas samych, sprawia, że to my chcemy być lepsi? Zrobiłyśmy wspólnie książkę nieobojętną…
Teraz zapraszamy do stołu. Przysiądziesz się?
Iwona Chmielewska o książce:
Ja dokładnie zdaję sobie sprawę, że książka nie ma takiej siły, żeby ulepszyć świat, żeby pomóc się mniej bać albo żeby załatwić szybko jakaś sprawę. Ona nie będzie interwencyjna, ani edukacyjna. Ona ma być takim spojrzeniem na drugiego człowieka, który znalazł się w takiej opresji jaką jest przemoc, pozbawienie domu, sytuacja, którą trudno nam sobie wyobrazić. Myśmy tutaj starały się sprowadzić ten termin ‘uchodźstwo’ do spojrzenia w oczy drugiemu człowiekowi. Do sprowadzenia tego do wymiaru ludzkiego. Do zobaczenia trochę siebie w tej sytuacji, kiedy my byśmy były postawione przed takim strasznym momentem, że trzeba wszystko zostawić i pójść gdzieś w nieznane.
Tomasz Pietrasiewicz o idei powstania książki:
We współczesnym świecie historię każdego miasta europejskiego współtworzą uchodźcy i przybysze z innych krajów, ci którzy utracili swoją ojczyznę i swój dom. W tej nowej i dramatycznej dla nich sytuacji spotykają się z wieloma problemami, są często traktowani jak niechciani „obcy”. Chcemy opowiedzieć ich historie. Poprzez picture book nie jesteśmy w stanie zmienić ich życia, ale możemy przywrócić im poczucie godności, pokazać ich problemy i dać rodzaj wsparcia oraz solidarności.
Pracownia Książki Nieobojętnej powstała, aby poprzez literaturę zaangażowaną budować wśród odbiorców wrażliwość na problemy społeczne”.
Ada Augustyniak, uczestniczka Pracowni, o pracy nad książką:
W moim indywidualnym procesie pracy nad naszą książką najważniejsze okazało się odkrycie, co to znaczy, że miejsce jest „puste”, czy ono jest naprawdę puste, czy tylko pozornie? Czy dodatkowy talerz na wigilijnym stole nie pełni raczej w naszej kulturze funkcji przykrycia czegoś niewygodnego, uśpienia trudnych emocji? Dodatkowy talerz uspokaja nas, jest kulturowym, odgórnym dowodem wspaniałomyślności, otwartości i współczucia…
Pracownia Książki Nieobojętnej powstała w ramach programu edukacyjno-społecznego Inny Lublin (http://teatrnn.pl/domslow/inny-lublin/) mającego na celu budowanie solidarności i empatii z ludźmi dotkniętymi różnego rodzaju marginalizacją i odrzuceniem. Wszyscy oni często przez nas niedostrzegani, ze swoim trudnym losem, żyją obok nas.
