Działo się to w Lublinie w czasie wojny, w marcu 1942 roku (według jednej z relacji było to po święcie Purim, o 4 rano) podczas likwidacji getta. Niemcy zabrali z żydowskiego sierocińca, mieszczącego się przy ul. Grodzkiej 11, około stu dzieci oraz trzy opiekunki, które nie chciały opuścić podopiecznych: Annę Taubenfeld, Chanę Kuperberg i P. Rechtman. Wszyscy oni zostali przewiezieni ciężarówkami do znajdującej się nieopodal Bystrzycy kopalni piasku i rozstrzelani.
Ochronka dla Sierot i Starców została utworzona w 1862 roku przez Gminę Wyznaniową Żydowską i miała roztaczać opiekę nad sierotami i osobami starszymi. Siedzibę zlokalizowano na Starym Mieście przy ulicy Grodzkiej 11. Placówka funkcjonowała do 24 marca 1942 roku, kiedy to policja niemiecka dokonała jej likwidacji. Współcześnie miejsce rozstrzelania dzieci i ich opiekunek jest usytuowane u zbiegu ulic Maszynowej, Łęczyńskiej i Odlewniczej w dzielnicy Tatary.
Od wielu lat Ośrodek “Brama Grodzka – Teatr NN” prowadzi działania, które mają zachować pamięć o ochronce oraz jej mieszkańcach. Pracownicy spotykają się z dziećmi i młodzieżą w miejscu, gdzie, według naocznych świadków wydarzenia, zginęły opiekunki i ich podopieczni. Odczytywane są wiersze, układane kamyczki lub zapalane znicze, zachowując pamięć o dzieciach. W ramach akcji edukacyjnych, przed udziałem w Marszu Pamięci, uczestnicy i uczestniczki powinni zapoznać się z historią przedwojennego oraz okupacyjnego Lublina, opowiadając o losach najmłodszych ofiar Holokaustu.
W 2016 roku, w ramach projektu “Lublin. Pamięć Zagłady”, miejsce egzekucji oznakowano za pomocą 2 betonowych płyt. Są one elementami szlaku pamięci, w ramach którego oznakowano w przestrzeni miasta miejsca związane z zagładą przedwojennej społeczności żydowskiej. Każda z betonowych płyt ma wymiary 1 m x 1 m oraz metalową opaskę. Znajduje się na niej ostatnia litera hebrajskiego alfabetu, której krój zaczerpnięty jest z „Księgi Zohar”.
Od kilkunastu lat, zawsze 24 marca, “Ośrodek Brama – Grodzka Teatr NN” organizuje Marsz Pamięci, przypominający o losie żydowskich dzieci, upamiętniający historie najmłodszych ofiar Holokaustu. W tym roku, z powodu sytuacji epidemicznej w kraju, przejść tą drogą nie będzie możliwe – dlatego też wspólne upamiętnienie odbędzie się w przestrzeni internetu. Tego dnia będą przypominane historie mówione i artykuły związane z ochronką, a o godzinie 13:00 w social mediach pojawi się specjalny film.
Więcej informacji o ochronce i projektach Bramy Grodzkiej: https://teatrnn.pl/pamiec/miejsce-egzekucji-dzieci-z-ochronki/
Social media, gdzie ukaże się film:
Facebook: https://www.facebook.com/brama.grodzka/
YouTube: https://www.youtube.com/user/BramaGrodzka
Materiał Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”
