Behawioryści, pracując z czworonogami, coraz częściej korzystają ze wsparcia medycyny niekonwencjonalnej. Najważniejsza jest oczywiście profilaktyka. Często sięgamy do ziół i suplementów.
Zioła fascynują nas od wieków. Przede wszystkim są pochodzenia naturalnego, a historycznie były to pierwsze surowce używane w leczeniu ludzi i zwierząt. Pobieranie roślin przez dzikie zwierzęta pokazywało ludziom, które są bezpieczne, a które trujące. Na świecie poznano 2500 gatunków roślin leczniczych, w Polsce występuje ok. 400, a wykorzystywanych jest ok. 200. O tym, czy są toksyczne, czy lecznicze decyduje dawka, jaką podamy naszemu pupilowi.
Zwierzętom domowym podawać należy 2–3 g surowca na kg masy ciała w przypadku produktów suchych, wyciągi wodne 1:10, czyli 1L wody na 100 g surowca.
Ciężar surowca mieszczącego się w łyżce:
- kwiaty i liście – 5g
- ziele – 8g
- korzenie, nasiona, owoce – 10–12g
Zioła są stosowane w różnych postaciach, np. jako napar, odwar, okłady, kompresy i przymoczki, parówki ziołowe czy kąpiele ziołowe.
Działania profilaktyczne wykazuje wiele popularnych substancji naturalnych:
- Kwiat nagietka – przede wszystkim ma właściwości oksydacyjne oraz łagodzi uszkodzenia skóry.
- Kwiat rumianku – stosowany doustnie jako środek przeciwzapalny czy przeciwalergiczny.
- Liść pokrzywy – stosowany w łagodzeniu objawów alergicznych, ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe i przeciwbakteryjne, wpływa pozytywnie na procesy przemiany materii.
- Ziele przytuli – wykazuje działania przeciwzapalne i przeciwwysiękowe oraz wzmaga przemianę materii.
- Ziele czystka – antyoksydant – neutralizuje wolne rodniki, które mogą się przyczynić do powstania zmian w organizmie.
- Korzeń mniszka lekarskiego – wykazuje właściwości antyoksydacyjne.
- Kłącze perzu – zawiera krzemionkę rozpuszczalną w wodzie, dzięki czemu wchłania się bardzo dobrze z przewodu pokarmowego. Krzem i jego związki stanowią strukturalny budulec tkanki łącznej. Wchodzą w skład elastyny oraz kolagenu.
Należy jednak pamiętać, że fitoterapia cały czas jest poznawana i jedno zioło może nie być szkodliwe dla psa, a natomiast dla kota już tak.
Kolejną, znaną nie od dziś, jest terapia dr. Edwarda Bacha (receptury z lat 1928–35) stworzona na bazie ekstraktów kwiatowych. Według Bacha brak harmonii pomiędzy nieśmiertelnym duchem a śmiertelnym ciałem prowadził do choroby. Prawdziwe wyleczenie miało następować poprzez uleczenie ducha, dlatego ustalenie emocjonalnych problemów było podstawą.
Zdefiniował on 38 podstawowych stanów psychicznych, które następnie podzielił na siedem różnych grup, dla których skomponował odpowiednie esencje kwiatowe. Są one znane obecnie jako Oryginalne Esencje dr. Bacha. Takie podejście nazywamy medycyną holistyczną. Do ich wytworzenia Bach wykorzystywał dziko rosnące rośliny i drzewa oraz wodę skalną. Dzięki swoim dobroczynnym właściwościom Oryginalne Esencje dr. Bacha wspierają nas w trudach życia codziennego. Metoda dr. Bacha to znany na świecie system medycyny naturalnej. Oryginalne Esencje Kwiatowe dr. Bacha skutecznie redukują wewnętrzne napięcie, objawy nerwicy i bezsenności. Ekstrakty można zażywać samodzielnie lub w połączeniu z innymi środkami i metodami terapii. Nie wchodzą w interakcje z lekami. Są całkowicie bezpieczne, nie wywołują niepożądanych efektów ubocznych, nie powodują uzależnienia. Działają w łagodny sposób i wolno podawać je wszystkim, bez względu na wiek – począwszy od noworodków po osoby starsze.
W latach trzydziestych ubiegłego stulecia Edward Bach stworzył również znaną kompozycję kwiatową RESCUE na bazie stworzonych przez siebie pięciu oryginalnych esencji kwiatowych.
Oryginalna kompozycja RESCUE jest obecnie dostępna w różnych wariantach, np. jako krople w butelce z dołączoną pipetą, w formie owocowych pastylek, aromatycznych kulek żelowych i w postaci kremu. W składzie Rescue Remedy są: niecierpek, posłonek, śliwa wiśniowa, śniadek baldaszkowaty i powojnik. Ta kombinacja chroni nas i zwierzęta w chwilach silnego stresu, pomagając przywrócić harmonię i spokój.
Ekstrakty dr. Bacha są dla osób, które przeżywają: lęk, niepewność, niedostateczne zainteresowanie bieżącymi sprawami, samotność, nadwrażliwość na wpływy środowiska i idei, przygnębienie i rozpacz, nadmierną troskę o dobro innych ludzi.
Dr. Bacha zastanowiło, że różne grupy charakterologiczne mają różny skład mikroflory jelitowej, co sprawia, że we właściwy dla siebie sposób reagują na choroby. Obecnie jelita uważane są za drugi mózg. Można wyróżnić trzy filary zdrowego mikrobiomu jelitowego:
- PROBIOTYK – termin wprowadzony przez Daniela M. Lilly i Rosalie H. Stillwell w 1965 roku określa substancję lub organizm, który wpływa na równowagę mikroflory jelitowej. Koncepcja probiotyku zakłada wprowadzenie do diety żywych bakterii w takiej formie, by przetrwały w żołądku, dwunastnicy i były aktywne w okrężnicy.
- PREBIOTYKI – według definicji z 1995 roku w celu prawidłowego rozwoju flory probiotycznej konieczne jest dostarczenie substancji umożliwiających bądź wspomagających jej wzrost. Niezdolne do życia składniki pokarmowe wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza w związku z modulacją zespołu mikroorganizmów jelitowych.
- POSTBIOTYKI – to inaczej metabolity bakterii probiotycznych. Po zjedzeniu żywność w naszych jelitach poddana jest procesom fermentacyjnym z udziałem bakterii probiotycznych. Produktem tych reakcji są właśnie postbiotyki. Działają one pozytywnie na cały organizm w sposób podobny do probiotyków. Wpływają na poprawę odporności, redukcję stanów zapalnych, poprawiają trawienie, mogą też pozytywnie oddziaływać na samopoczucie.
Kolejne związki służące jako wsparcie terapii behawioralnej psów i kotów to:
- Feromony – czylizwiązki semiochemiczne. Zazwyczaj zawierają kilka składników, które występują w różnym natężeniu. Co ciekawe, przy normalnym poziomie feromony nie mają zapachu. Dopiero jeśli mamy do czynienia z dużym stężeniem substancji, ich woń jest bardzo delikatna. Feromony są wytwarzane przez rośliny i zwierzęta. Są sygnałem, który ma na celu przekazanie informacji lub wywołanie reakcji.
- Hydrolaty – naturalne, czyste esencje roślinne, nazywane także wodami kwiatowymi lub ziołowymi.
- Olej CBD – który może pomóc w wielu problemach zdrowotnych naszych psów, od alergii po raka. W ciele psa znajduje się system posłańców zwany układem endokannabinoidowym. Pomaga regulować sen, apetyt, ból, układ odpornościowy i nie tylko. CBD wpływa na aktywność przekaźników w tym układzie i stymuluje układ nerwowy, pokarmowy, odpornościowy oraz mózg. CBDjest jednym z kanabinoidów występujących w roślinach konopi. W odróżnieniu od THC, CBDnie posiada żadnych właściwości odurzających
Główne zastosowanie CBD znajduje w przypadkach:
– problemów ze stawami –CBD jest naturalnym środkiem przeciwzapalnym, który nie wiąże się z takim samym ryzykiem skutków ubocznych jak leki;
– nowotworów – CBD było szeroko badane jako substancja zwalczająca raka. Badanie na myszach wykazało, że CBD spowalniało wzrost komórek raka sutka. W 2018 roku naukowcy odkryli, że CBD wydłuża czas przeżycia myszy z rakiem trzustki. Inne badania na zwierzętach pokazują, że olej CBD ma zdolność walki z rakiem i może spowolnić wzrost guzów. W badaniach komórki rakowe stały się bardziej wrażliwe na leczenie CBD. Oznacza to, że CBD może zwiększyć skuteczność konwencjonalnych metod leczenia raka. CBD zabija również komórki rakowe, blokując ich zdolność do wytwarzania energii;
– epilepsji –CBD zmniejsza częstotliwość i nasilenie napadów;
– lęku – badania na zwierzętach pokazują, że jego działanie przeciwdepresyjne nie dotyczy tylko ludzi.
CBD może działać szybko, podawane bezpośrednio doustnie, gdy pies jest zestresowany. Zwykle czas działania to tylko od 5 do 20 minut. W przypadku lęku CBD jest najbardziej skuteczne w przypadku podawania przez pewien czas;
– zwalczania bólu – CBD wiąże się z receptorami w mózgu i układzie nerwowym, co pomaga zmienić sposób, w jaki mózg psa postrzega ból. Ponadto CBD może pomóc w radzeniu sobie z innymi objawami towarzyszącymi bólowi, takimi jak bezsenność i nudności;
– alergii – CBD może pomóc złagodzić suchą i swędzącą skórę, a także promować wzrost nowych zdrowych komórek skóry. CBD można podawać wewnętrznie na alergie lub używać go zewnętrznie na gorące punkty czy cysty międzypalcowe;
Dawkowanie CBD nie zależy od wagi, ale od zapotrzebowania organizmu w danym momencie na kannabinoidy. Substancja utrzymuje się w organizmie od 5 do 6 godzin, dlatego istotne jest podawanie dawek właśnie w tym określonym czasie.
Pozytywne oddziaływanie na organizm wykazuje też medycyna wibracyjna przy wykorzystaniu kamertonów. Terapia dźwiękiem kamertonów to naturalna metoda samouzdrawiania organizmu poprzez poprawę zdrowia psychicznego, fizycznego oraz na poziomie duchowym. Podczas seansu, w sferze ciała, następuje dostrojenie do częstotliwości balansu, czyli częstotliwości zdrowia narządów wewnętrznych i układów w organizmie, co skutkuje stanem równowagi i harmonii. Terapia ta dodatkowo oddziałuje na psychikę, przynosząc uspokojenie, wyciszenie, tym samym umożliwiając relaks. Inną metodą zbawienną dla zdrowia czworonogów jest coraz popularniejszy tzw. masaż TTouch, polegający na uspokajaniu oraz pobudzaniu dotykiem.
Korzystajmy z dobrodziejstw natury w mądry sposób.
tekst Magdalena Świątkowska
foto Magdalena Świątkowska, Martyna Żarnoch
Magdalena Świątkowska – Behawiorysta Centre of Applied Pet Ethology (COAPE). Członek Stowarzyszenia Behawiorystów i Trenerów COAPE. Trener psów. Dogoterapeuta. Współpracuje z Wyższą Szkołą Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie w zakresie prowadzenia kursów i szkoleń z tematyki behawioru zwierząt towarzyszących. Ukończyła wiele kursów z zakresu behawiorystyki zwierząt towarzyszących. Była Gospodarzem i Sekretarzem na ringach podczas Euro Dog Show w Nadarzynie w 2018 roku oraz IV Międzynarodowej Wystawy Psów Rasowych w Lublinie w 2019 roku. Wspiera stowarzyszenia i fundacje oraz schroniska działające na rzecz zwierząt. Miłośniczka molosów, a prywatnie właścicielka dwóch bokserek: 6-letniej Tosi i 11-miesięcznej Whoopi.
