Zespół Ośrodków Wsparcia w Lublinie od października 2022 roku realizuje projekt grantowy „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie mechanizmów i planów deinstytucjonalizacji usług społecznych”. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 Oś priorytetowa II Efektywne polityki
publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji. Działanie 2.8. Rozwój usług społecznych świadczonych w środowisku.
Projekt ten jest skierowany do 650 osób, które są mieszkańcami Miasta Lublin, w tym:
- 600 osób w wieku emerytalnym, które w chwili składania dokumentów rekrutacyjnych posiadają
ukończone minimum 60 lat, - 50 osób z niepełnosprawnościami, osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym chorujących psychicznie oraz osób z wieloosobowych placówek całodobowych. Program deinstytucjonalizacji usług społecznych to zdecydowanie proces długotrwały, który polega na zmianie sposobu działania instytucji całodobowych. Osoba, która wymaga wsparcia w życiu codziennym powinna mieć wybór między instytucją, a usługami świadczonymi w środowisku zamieszkania. Ważne jest szukanie rozwiązań, które mogą pomóc prowadzić aktywne maksymalnie
samodzielne życie w środowisku lokalnym wśród bliskich osób.
W ramach tego projektu realizowane są następujące zadania: - Utworzenie Środowiskowego Centrum Seniorów w Lublinie przy ul. J. Śliwińskiego 5, w którego strukturze funkcjonuje: Punkt Dziennego Pobytu, Punkt Domowej Opieki, Środowiskowy Klub Seniora.
- Zapewnienie wsparcia w miejscu zamieszkania: usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługiopiekuńcze, usługi asystenta osobistego, w tym usługi asystenta dla osób z niepełnosprawnością i chorujących psychicznie oraz teleopieka.
Usługa teleopieki skierowana jest do osób w wieku 60+ samotnych, posiadających orzeczenia o niepełnosprawności bądź korzystających z całodobowej opieki instytucjonalnej lub znajdującej się na liście oczekujących na miejsce w całodobowej instytucji, np. dom pomocy społecznej i deklarujących rezygnację z tej formy, zamieszkujących na terenie Miasta Lublin. Seniorzy zakwalifikowani do programu, otrzymują opaskę na nadgarstek, dzięki której mogą w każdej chwili wezwać pomoc.
Urządzenie umożliwia monitorowanie funkcji życiowych. Zakładana na nadgarstek opaska posiada jeden przycisk do bezpośredniego połączenia się z Centrum Teleopieki oraz odbierania połączeń przychodzących. Dodatkowo wyposażona jest w miernik tętna, czujnik upadku, czujnik zdjęcia i założenia opaski, lokalizator GPS oraz pomiar poziomu ładowania baterii. Centrum Teleopieki funkcjonuje 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Do głównych zadań pracowników Centrum należy: odbieranie alarmów z opaski, nawiązywanie kontaktu z seniorem po odebraniu alarmu, wezwanie pomocy, stałe monitorowanie stanu technicznego i poziomu naładowania opaski. Z bezpłatnej usługi teleopieki w ramach projektu korzysta 600 osób. Opaski życia pozwalają Seniorom poczuć się
bezpiecznie. Są oni świadomi tego, że w każdej sytuacji mogą otrzymać natychmiastową pomoc. Wielu z nich obawiając się o swoje zdrowie, pozostawała w domu. Dzięki bezpieczeństwu jakie dają opaski, otwierają się na nowe aktywności.
W grudniu 2022 r. powstała nowa placówka w dzielnicy Czechów –Środowiskowe Centrum Seniorów, którego głównym złożeniem utworzenia jest wspieranie seniorów w taki sposób, aby mogli jak najdłużej pozostawać samodzielni oraz aktywni w swoim środowisku zamieszkania. Placówka ta
powstała w budynku Szkoły Podstawowej nr 43 przy ul. Józefa Śliwińskiego 5. Wydzielona część szkoły została przystosowana do potrzeb osób starszych. Seniorzy mają do swojego użytku dwie sale (sala świetlicowa pełniąca funkcję sali spotkań i jadalni oraz sala rekreacyjna, w której znajdują się sprzęty do ćwiczeń), kuchnię i toalety dostosowane do osób z niepełnosprawnościami.
Punkt Dziennego Pobytu to miejsce dla 30 osób w wieku 60+ nieaktywnych zawodowo, ale samodzielnych w wykonywaniu codziennych czynności. W ramach Punktu, Seniorzy uczestniczą w zajęciach terapeutyczno- aktywizujących i edukacyjnych, m.in. muzycznych, plastycznych, literackich, kulinarnych, językowych, ćwiczeniach pamięciowych oraz zajęciach ruchowych tj. gimnastyka, ćwiczenia na sprzęcie rehabilitacyjnym, Nordic Walking, masaże. Wszystkie zajęcia prowadzone są przez wykwalifikowanych i doświadczonych terapeutów. Seniorzy mają zapewnione wsparcie psychologiczne. Mogą korzystać także na miejscu z obiadów.
Z kolei z Punktu Domowej Opieki korzysta 40 osób, które mieszkają w dzielnicy Czechów, nie mogący samodzielnie wychodzić z domu, a chcący skorzystać z dowozu posiłków do miejsca zamieszkania. Posiłki te dostarczane są od poniedziałku do piątku, a odpłatność za nie uzależniona jest od wysokości dochodu.
Osoby samodzielne i aktywne korzystają z propozycji Środowiskowego Klubu Seniora, gdzie mogą rozwijać swoje zainteresowania, zdobywać nowe umiejętności, a także efektywnie spędzać wolny czas. Uczestnicy biorą udział w zajęciach plastycznych, muzycznych, poetyckich, rękodzielniczych, ruchowych, w treningach pamięci, spacerach, wycieczkach i zabawach tanecznych. Klub działa od poniedziałku do piątku w godz. 15:00 -17:00.
W ramach programu deinstytucjonalizacji organizowane są kursy i szkolenia zawodowe mające pomóc w usamodzielnianiu dzieci i młodzieży, wychodzących z placówek wieloosobowych. Każda z tych osób ma możliwość, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami, sama zadecydować z jakiego szkolenia skorzysta. Organizacja kursów zawodowych daje możliwość pozyskania pracy, dzięki której osoby te będą mogły stać się samodzielne. Wśród kursów należy wymienić m.in.:
– kurs tatuażu,
– kurs barbera,
– kurs stylizacji paznokci,
– kurs operatora wózków widłowych,
– kurs prawa jazdy,
– kurs florystyczny,
– kurs z grafiki komputerowej oraz obsługi komputera od podstaw.
Seniorzy korzystają z szeregu wydarzeń i wyjazdów: Koncert zespołu 2plus1, XVIII przegląd twórczości artystycznej uczestników Zespołu Ośrodków Wsparcia, wycieczka do Kazimierza Dolnego, wycieczka do Zamościa, blok zajęć z zakresu promocji zdrowia.
Pracownicy wykonujący pracę w środowisku także mają możliwość podnoszenia swoich kompetencji, biorąc udział w licznych szkoleniach, które pozwalają zapewnić jakość usług na wysokim poziomie tj.: Warsztaty z kształtowania pozytywnego wizerunku osoby starszej oraz osoby z niepełnosprawnościami, Szkolenia z zespołu stresu u opiekuna, Szkolenie pt. “Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia”, Świadczenie usług opiekuńczych w środowisku, z uwzględnieniem treningu umiejętności społecznych dla osób świadczących usługi w środowisku oraz pierwszą pomocą przedmedyczną.
Jak można zauważyć, projekt umożliwia podejmowanie różnorodnych działań wspierających osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Program deinstytucjonalizcji pozwala na wprowadzanie nowatorskich rozwiązań w odpowiedzi na dynamikę potrzeb i sytuacji. W związku ze stale rosnącą liczbą seniorów, należy wprowadzać coraz to nowe przyszłościowe działania, pozwalające na rezygnację z pomocy instytucji całodobowych i jak najdłuższe korzystanie z różnych usług świadczonych w miejscu zamieszkania.