Od 24 lutego 2014 roku w filii numer 35 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lublinie przy ul. Bursztynowej będzie prezentowana wystawa plakatów socrealistycznych. Pochodzą one ze zbiorów Działu Zbioru Sztuki Realizmu Socjalistycznego Muzeum Zamoyskich w Kozłówce. Kolekcja jest nie tylko świadectwem historycznym, ale również artystycznym. W latach 50. i 60. XX wieku plakaty projektowali uznani artyści, m.in. Eryk Lipiński, Zbigniew Lengren, Waldemar Świerzy, Jan Młodożeniec, Roman Cieślewicz, Jan Lenica czy Franciszek Starowieyski.
Słowo wstępne do ekspozycji opracował kierownik Działu Zbiorów Sztuki Realizmu Socjalistycznego, Sławomir Grzechnik. Zacytujmy fragment tego wprowadzenia „Socrealizm sprowadził sztukę do roli politycznego i propagandowego narzędzia partii komunistycznej, do roli promocji i reklamy systemu. Programowo optymistyczna sztuka socrealizmu prezentowała przede wszystkim ludzi młodych, przodowników pracy i nauki, zetempowców i junaków Służby Polsce, a także dzieci, przedszkolaków i uczniów, radzieckich pionierów i polskich harcerzy, ich szczęśliwe socjalistyczne dzieciństwo i młodość.
W sztuce socrealistycznej kluczowa była figura „Wodza”. Wódz to człowiek przyszłości, uosobienie idei komunizmu, to ten, który potrafi pokonać czas, który widzi przyszłe wydarzenia i prowadzi ludzkość ku „świetlanej przyszłości”.
Bardzo ważnym tematem tej sztuki była „budowa socjalizmu”, a w przyszłości komunizmu, jako ustroju idealnego i szczytowego etapu w historii rozwoju ludzkości. Propagowano temat pracy i wysiłku mas robotniczych i chłopskich. Ulubionym tematem były wielkie socjalistyczne budowy (np. Nowa Huta), przemiany wsi polskiej („walka nowego ze starym”) oraz realizacja kolejnych planów gospodarczych (szczególnie 6-letniego). Rozwój cywilizacyjny i postęp techniczny przedstawiano przy tym jako osiągnięcia socjalizmu. Dźwig na budowie, maszyna w fabryce, traktor na polu, żarówka czy radio w domu stały się socjalistycznymi symbolami nowoczesności.”
Lubelskiej wystawie plakatu będą towarzyszyć również otwarte prelekcje. O ich terminie poinformujemy wkrótce.
Opracowanie Monika Januszek
