8 czerwca w Domu Kultury LSM w Lublinie odbyła się promocja książki „Krajobrazy Lublina – osiedla mieszkaniowe”, wydanej pod redakcją Ewy Trzaskowskiej i Pawła Adamca oraz wystawa prac projektowych studentów architektury krajobrazu KUL, na różnym etapie ich przygotowania – opracowania analityczne, koncepcje projektowe oraz projekty wykonawcze, włącznie z fotografiami. Zabudowa osiedlowa stanowi około 30% powierzchni Lublina i z roku na rok się powiększa. Dobrze zaprojektowane osiedla zapewniają lepsze warunki klimatyczne i hydrologiczne, są ładne i po prostu lepiej się w nich żyje. Dobrze rozplanowana przestrzeń poprawia jakość życia mieszkańców, sprzyja integracji, zapewnia zarówno miejsce do wypoczynku, jak zabawy i aktywności na świeżym powietrzu. Na starszych osiedlach tzw. powierzchnie biologicznie czynne, stanowią około 50-60% powierzchni, tworząc korzystne warunki wpływające na cały ekosystem miejski.
Pracownicy Instytutu Architektury Krajobrazu KUL od wielu lat prowadzą badania dotyczące zieleni na terenie Lublina oraz prace planistyczno-projektowe, służące poprawie funkcjonowania środowiska i jakości życia mieszkańców. Zaczęli od współpracy z Lubelską Spółdzielnią Mieszkaniową w zakresie rewitalizacji zieleni osiedlowej, zwiększania różnorodności biologicznej oraz doboru roślin do nasadzeń. Następnie objęli swoimi działaniami kolejne dzielnice – Czechów, Kalinowszczyznę i Czuby. To swego rodzaju poligon doświadczalny dla studentów, gdzie odbywają praktyki i zajęcia terenowe. Wyniki badań i analiz przedstawione zostały w monografii na temat osiedli mieszkaniowych, która jest pierwszym tomem cyklu: „Krajobrazy Lublina”. Wśród tematów podjętych w opracowaniu znalazły się takie, które odnoszą się do historii kształtowania terenów zieleni osiedlowej, zarówno w kontekście rozwoju miasta, jak i zakładania małych form na osiedlach, typu kwietniki czy rabaty. Kolejnym zagadnieniem było określenie miejsca osiedli mieszkaniowych w systemie przyrodniczym Lublina, ich roli w kształtowaniu korzystnych warunków dla kształtowania się środowiska przyrodniczego, retencjonowania wody, poprawy warunków klimatycznych. Szczegółowo zajęto się także możliwością tworzenia siedlisk korzystnych dla rozwoju zwierząt, tworzenia przestrzeni publicznych i poprawy warunków życia mieszkańców przy zmieniającej się strukturze wiekowej. Metody podnoszenia standardów i jakości przestrzeni opisano na przykładzie prac rewitalizacyjnych prowadzonych na lubelskich osiedlach. Nie zapomniano również o aspektach estetycznych tych terenów.
Część badań zawartych w pracy miała charakter pilotażowy i wymaga pogłębienia, dlatego z pewnością nie wyczerpuje ona podjętej problematyki. Jednak nawet w takiej formie, może służyć pomocą i dostarczyć dobrych przykładów kształtowania przestrzeni studentom, spółdzielniom, deweloperom, samorządowcom oraz organom zarządzającym terenami zielonymi.
Instytut Architektury Krajobrazu KUL kształci studentów na dwóch kierunkach studiów architekturze krajobrazu i gospodarce przestrzennej. Program studiów, oprócz zajęć teoretycznych obejmuje dużą pulę zajęć praktycznych – warsztatów, zajęć terenowych i praktyk. Katedry tworzące Instytut Architektury Krajobrazu współpracują z wyższymi uczelniami i instytucjami naukowymi w kraju i za granicą, urzędami miast i gmin, spółdzielniami mieszkaniowymi oraz instytucjami zajmującymi się kulturą i sztuką. Pracownicy instytutu współtworzą ogólnopolską organizację zrzeszającą architektów krajobrazu – Stowarzyszenie Architektów Krajobrazu oraz jako eksperci biorą udział w inicjatywach społecznych na rzecz przestrzeni i krajobrazu np. Forum Green Connection, Rada Kultury Przestrzeni, Targi Eden. Badania naukowe prowadzone w instytucie dotyczą wpływu czynników przyrodniczych i kulturowych na powstawanie i funkcjonowanie różnych typów krajobrazów. Prace te obejmują zarówno analizę stanu współczesnego, jak i historię zieleni w miastach, a także zagadnienia związane z ochroną i rewitalizacją terenów zieleni. Pracownicy instytutu badają również procesy sukcesji i synantropizacji polskiej szaty roślinnej. Prowadzą badania nad wpływem zanieczyszczeń na rośliny i stawonogi roślinożerne oraz wzajemnymi zależnościami roślina – roślinożerca – drapieżca. Rozwijają także zagadnienia z zakresu ekologii krajobrazu, w tym zajmują się opracowywaniem modeli komputerowych służących do prognozowania zmian w krajobrazie oraz ich wizualizacji w czasie rzeczywistym przy pomocy modeli 3D.
Tekst Katarzyna Bojko
Foto Paweł Adamiec
