KUL był pierwszym w Polsce, a drugim na świecie uniwersytetem, który przyznał tytuł doktora honoris causa wybitnemu polskiemu poecie i laureatowi Nagrody Nobla Czesławowi Miłoszowi. – Był to akt odwagi, na jaki długo musiały się przygotowywać inne ośrodki akademickie w Polsce – podkreśla polonista prof. Wojciech Kaczmarek, wspominając wydarzenia sprzed czterdziestu lat. Przyjechał do Polski w 1981 r., w Lublinie gościł od 10 do 12 czerwca.
8 października 1980 roku świat obiegła wieść o przyznaniu Literackiej Nagrody Nobla Czesławowi Miłoszowi. Poeta był trzecim w historii Polakiem, po Sienkiewiczu i Reymoncie, który otrzymał to wyróżnienie. W uzasadnieniu członkowie Komitetu Noblowskiego napisali, że Miłosz „z bezkompromisową jasnością postrzegania wyraził warunki, na jakie jest wystawiony człowiek w świecie ostrego konfliktu”.
Zaledwie miesiąc później, bo już 8 listopada, Senat KUL podjął decyzję o przyznaniu nobliście najwyższego uniwersyteckiego odznaczenia – doktoratu honoris causa. – Lubelska uczelnia była pierwszą w Polsce, a drugą na świecie (po Michigan State University w Ann Arbor w USA w 1977 r.), która nadała poecie swoją najwyższą godność akademicką – przypomina wykładowca KUL. Kolejny był Uniwersytet Jagielloński, ale stało się to dopiero w 1989 r.
Nadanie doktoratu honoris causa umożliwiło Miłoszowi, przebywającemu od trzydziestu lat na emigracji, wizytę w ojczyźnie. Uroczystość wręczenia doktoratu rozpoczęła się 11 czerwca Mszą św. w Kościele Akademickim. Jej druga część odbyła się w nowej, niezupełnie jeszcze wykończonej, auli uniwersyteckiej. Czesław Miłosz w swoim wykładzie, w pewnych momentach bardzo osobistym, podkreślał jak ważne były dla niego poszukiwania prawdy o życiu. To wydarzenie stało się istotnym wzmocnieniem wszystkich środowisk wolnościowych, tym bardziej, że wkrótce potem komunistyczna władza pokazała, z największą brutalnością, co myśli o solidarnościowym zrywie i o drodze ku odrodzeniu Polski, wprowadzając 13 grudnia 1981 r. stan wojenny.
Źródło: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Foto Archiwum KUL
