fbpx

Pamiątki po niezwykłej lubliniance przekazane Muzeum

19 stycznia 2021
540 Views

Kierowała organizacją podziemną działającą z ramienia Armii Krajowej, pomagając więźniom Majdanka. Wychowała pokolenia lublinian. Do zbiorów archiwalnych Państwowego Muzeum na Majdanku trafiły cenne pamiątki związane z Wandą Szupenko.

W przekazanej do Muzeum kolekcji znajduje się m.in. 13 oryginalnych fotografii Wandy Szupenko (1901–1986), jej pamiętnik z lat 1927–1930, świadectwa szkolne oraz relacje jej przyjaciół i współpracowników. Łącznie kilkaset kopii i oryginałów. Materiały zebrał Edmund Chadała, uczeń i wychowanek Wandy Szupenko, znany m.in. jako były trener siatkarzy Avii Świdnik. E. Chadała był zafascynowany zarówno działalnością konspiracyjną swojej nauczycielki, jak i późniejszą pracą pedagogiczną.

Kolekcję podarowała Muzeum jego żona, pani Anna Mroczkowska-Chadała. W połączeniu z dokumentami, które znajdują się w Muzeum od 1971 r., materiały zgromadzone przez Edmunda Chadałę, dają solidną podstawę do opracowania obszernej biografii Wandy Szupenko.

Wanda Szupenko, ps. „Elżbieta”, podczas okupacji niemieckiej pełniła funkcję ostatniej kierowniczki OPUS-u, czyli organizacji podziemnej, która z ramienia Armii Krajowej opiekowała się osadzonymi na Majdanku żołnierzami AK. “Elżbieta” odegrała niebagatelną rolę jako osoba do kontaktu z uwięzionymi w KL Lublin akowcami. Byłą też sekretarką szefa wywiadu Armii Krajowej na Okręg Lublin ppłk. Aleksandra Bienieckiego „Łodzi”.

Dzięki jej inicjatywie udało się w 1943 r. wśród więźniów Majdanka utworzyć komórkę AK o kryptonimie „Sahara”. Stamtąd poprzez cywilnych robotników otrzymywała meldunki, ale i obszerne raporty, na których podstawie sporządzała sprawozdania o sytuacji w obozie. Przekazywane dane dotyczyły życia i pracy osadzonych w KL Lublin oraz zbrodni dokonanych przez Niemców. Zapiski miały informować o potrzebach więźniów. W rezultacie można było otaczać ich lepszą opieką. Pomagały ponadto w zrzeszaniu więźniów politycznych.

Po wojnie Wanda Szupenko pracowała jako nauczycielka matematyki i fizyki w lubelskich szkołach, m.in. w IV Liceum Ogólnokształcącym oraz Zespole Szkół nr 7 w Lublinie.

Źródło: Państwowe Muzeum na Majdanku

Leave A Comment